Theater Elckerlyc koopt aanpalende Onze-Lieve-Vrouw van Gratiekerk
Uitbreiding van het theater in een uniek en historisch kader Herbestemming van de Jezuïetenkerk: meerwaarde op cultureel, maatschappelijk, toeristisch en commercieel vlak
Foto's copyright Goele Bormans
v.l.n.r. Nico Warrinnier, Dirk Van Vooren, Ad Thijssen en Peter Michielsens tijdens de overhandiging van de (kerk)sleutel.
Theater Elckerlyc, het populaire boulevardtheater in Antwerpen, heeft vandaag het aanpalende neogotische Onze-Lieve-Vrouw van Gratiekerkgebouw - ook bekend als de vroegere collegekerk van OLVC - gekocht. Het gebouw ligt op de Frankrijklei in Antwerpen en was eigendom van de vzw Patrimonium Verenigde Colleges s.j. Het theater zal het kerkgebouw gebruiken voor de uitbreiding van haar werking en lanceert een herbestemmingsonderzoek. Deze studie moet uitzoeken welke herbestemming het meest geschikt is, met respect voor de bestaande erfgoedwaarden, de draagkracht van de site en de relatie met naastliggende panden en omwonenden. Theater Elckerlyc zal in december een pop-uptheaterfoyer openen in het kerkgebouw. Dit is de eerste fase van de uitbreiding van het theater, zonder grote bouwkundige ingrepen.
Herbestemmingsonderzoek Het kerkgebouw stond al jaren leeg en is in 2007 ontwijd als kerk voor religieuze diensten. De afgelopen jaren heeft het bestuur van de onderwijs-vzw IgnAs, waartoe het naastgelegen Onze-Lieve-Vrouwecollege behoort, intensief onderzocht of een herbestemming van het kerkgebouw voor onderwijsdoeleinden mogelijk was, om zo bij te dragen aan de ruimtebehoeften van het college. Zo’n herbestemming, zonder heel omvangrijke bouwkundige ingrepen en met de financiële gevolgen, is voor IgnAs niet haalbaar gebleken. En om de kerk te behoeden voor verdere, langdurige leegstand heeft IgnAs uiteindelijk besloten om over te gaan tot een verkoop. Een besluit waarvan Theater Elckerlyc dankbaar gebruik heeft gemaakt.
Erfgoed en visie De Onze-Lieve-Vrouw van Gratiekerk is een beschermd monument en dus moet er omzichtig mee worden omgesprongen. Theater Elckerlyc heeft een bestemmingsonderzoek opgestart, dat zal worden uitgevoerd door Erfgoed en Visie, een architectuur- en adviesbureau voor erfgoedprojecten o.l.v. Edith Vermeiren. Deze studie zal bepalen welke herbestemming het meest geschikt is. Het bezoekende publiek van het theater en de omwonenden zullen bij dit onderzoek, zoveel als mogelijk, actief betrokken worden. Bij de opening van de pop-uptheaterfoyer in december, wordt het kerkgebouw weer toegankelijk. Vanaf dan zal een grote ideeënbus centraal staan om alle suggesties in te verzamelen. “Het staat vast dat iedereen wel zal varen bij de herbestemming: de omwonenden, de Antwerpenaar in het algemeen, en de vele duizenden toeristen die Antwerpen jaarlijks bezoeken”, vertelt Dirk Van Vooren, artistiek management en mede-exploitant van Theater Elckerlyc.
Theater in een uniek en historisch kader Theater Elckerlyc stelt als doel om in december een pop-up theaterfoyer te openen in het kerkgebouw. Dit is de eerste fase van de uitbreiding van het theater, zonder dat daarvoor grote bouwkundige ingrepen nodig zijn. Dirk Van Vooren vervolgt: “We zitten met het theater al een tijd aan onze limiet op het vlak van ontvangstruimten, ook de cateringmogelijkheden in het theater zijn eerder beperkt. Er is nu nog altijd geen mogelijkheid in het theater om voor of na de voorstelling zittend een drankje te nuttigen. Dat wil ik, samen met commercieel manager Nico Warrinnier, dringend veranderen.” “We willen onze theaterbezoekers meer kunnen bieden dan enkel een aangename voorstelling, we willen hen een ervaring bieden, waarbij de acteurs centraal staan. Hen na de voorstelling kunnen ontmoeten, in een historisch kader, met een kwalitatieve catering erbij, hoort binnenkort tot onze mogelijkheden”, vervolgt Dirk Van Vooren. “In deze overgangsperiode willen we de deuren van het kerkgebouw niet alleen wijd openzetten voor de bezoekers van het theater, maar ook voor de omwonenden en alle nieuwsgierigen. Om hen te laten kennis maken met de werking van Theater Elckerlyc, en om hen te betrekken bij de definitieve herbestemming van het kerkgebouw”, besluit Dirk Van Vooren. Theater Elckerlyc heeft uitgebreidere plannen met het kerkgebouw dan enkel een pop-uptheaterfoyer. Deze plannen worden gegoten in een masterplan, dat tegen het einde van 2023 zal worden afgerond.
v.l.n.r. Nico Warrinnier, Peter Michielsens, Dirk Van Vooren en , Ad Thijssen in het imposante kerkgebouw.
Hoopvolle toekomst “We zijn heel blij met de verkoop van het kerkgebouw aan onze rechtstreekse buren. Ze zijn geen onbekenden voor ons, we hebben met hen in 2021 een erfpachtovereenkomst van 33 jaar getekend voor het aanpalende theatergebouw. Het was daarom een logische stap om het kerkgebouw aan hen te verkopen, nadat wij dit na diepgaand onderzoek om financiële- en bouwtechnische redenen hebben beslist. De broodnodige renovatie- en herinrichtingswerkzaamheden waren voor ons college - gelet op de vele andere uitdagingen op het vlak van het patrimonium - onmogelijk te dragen”, vertelt Peter Michielsens, voorzitter van de vzw IgnAs (schoolbestuur van het college). “Dat dit historische en beschermde gebouw op termijn gerenoveerd zal worden en een nieuwe socioculturele bestemming krijgt, vinden we een mooie oplossing. We weten aan de hand van de vele gesprekken dat dit met aandacht en respect voor alle betrokken partijen en voor de geschiedenis van het gebouw zal gebeuren en dat het gebouw voor een stuk zijn eigenheid zal behouden. Dat heeft ons het nodige vertrouwen gegeven”, vervolgt Peter Michielsens. “De relatie met onze buren was altijd uitmuntend, en we wensen ze veel succes met al hun plannen, de herbestemming en de toekomstige renovatie.”